De Drie-eenheid
De meeste mensen hebben wel eens gehoord van de Drie-eenheid, een concept wat omschrijft dat er maar één God is die bestaat uit drie aparte Personen: de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. Omdat een Drie-eenheid moeilijk te bevatten is roepen Christenen vaak dat God simpelweg niet te begrijpen is en tegenhangers van de Drie-eenheid juist zeggen dat het niet waar kan zijn omdat het niet logisch is. Is de Drie-eenheid wel een Bijbels concept en maakt dit überhaupt uit voor onze redding?Nergens in de Bijbel staat dat kennis van de Drie-eenheid nodig is om gered te zijn. Sterker nog, je bent gered door het geloof in Jezus alleen zoals dit vers beschrijft:
Romeinen 10:9 (HSV)
9 Als u met uw mond de Heere Jezus belijdt en met uw hart gelooft dat God Hem uit de doden heeft opgewekt, zult u zalig worden.
Maar welke Jezus belijdt u en gelooft u? Belijdt u de profeet Jezus (Isa) uit de Koran, Jezus de Messias van de Farizeeën die de Romeinen zou verjagen, Jezus de broer van satan van de Mormonen, Jezus de menselijke schepping van de unitaristen of Jezus die zelf God is? Dat is nog al een wezenlijk verschil en heeft wel degelijk invloed op het evangelie wat wordt verkondigt! Heeft God een mens gebruikt om te sterven op het kruis of is Hij zélf naar de aarde gekomen om de lijden voor de mens? Het laatste zou een veel grotere daad van liefde zijn; Hij die Zijn eigen leven geeft voor een ander.
Johannes 15:13 (HSV)
13 Niemand heeft een grotere liefde dan deze, namelijk dat iemand zijn leven geeft voor zijn vrienden.
De grootte van de liefde van God voor de mens staat hier dus op het spel en dat heeft direct invloed op het evangelie dat wij verkondigen en wat ons wel of niet de redding brengt. De waarheid omtrent de Drie-eenheid is dus van vitaal belang! Wie is God? Wie is Jezus? Is het maar een mens of is Hij werkelijk God? Wat leert de Bijbel ons over de natuur van God?
De natuur van God
Als uitgangspositie moeten we ons natuurlijk wel realiseren dat de natuur van God misschien wel helemaal niet (volledig) te begrijpen is. Hij is immers een ander Wezen dan wij, Hij is niet een schepping die onderhevig is aan onze natuurwetten en onze ruimte en tijd. Dit is echter niet het vraagstuk, we hoeven Gods natuur niet (wetenschappelijk) te begrijpen. Wat we wél kunnen begrijpen zijn de waarheden over Gods natuur zoals Hij dat zelf aan ons openbaart vanuit de Bijbel. We kunnen dus in onze menselijke woorden niet zeggen wat de definitie van Gods natuur is maar we kunnen wel een aantal waarheden over Gods natuur vinden in de Bijbel die we ook zullen onderzoeken.
God is één en er is maar één God;
De Vader, de Zoon en de Heilige Geest zijn aparte personen;
De Vader, de Zoon en de Heilige Geest zijn allen (eeuwig) God.
God is één en er is maar één God
Iedereen is het er wel over eens dat het Christendom een monotheïstische religie is, er is maar één God, omdat de Bijbel vol staat van dit soort uitspraken.
Jesaja 46:9 (HSV)
9 Denk aan de dingen van vroeger, van oude tijden af, dat Ik God ben en niemand anders. Ik ben God, en er is er geen als Ik,
Denk bijvoorbeeld ook aan Deuteronomium 6:4, wat onderdeel is van de Joodse Sjema, het dagelijks gebed:
Deuteronomium 6:4 (HSV)
4 Luister, Israël! De HEERE, onze God, de HEERE is één!
In het Nieuwe Testament is hier ook totaal geen onduidelijkheid over:
1 Korintiërs 8:4 (HSV)
4 Wat dus het eten van afgodenoffers betreft: wij weten dat een afgod niets is in de wereld en dat er geen andere God is dan Eén.
Maar wat betekent dat precies, "De HEERE is één"? Het woord "één" is het Hebreeuwse woord "echad" en dit kan worden gebruikt voor zowel één enkele persoon of voorwerp maar het kan ook worden gebruikt om een groep of een eenheid te omschrijven. In het volgende vers zie je een mooi voorbeeld van het gebruik van het woord "echad" als eenheid.
Genesis 2:24 (HSV)
24 Daarom zal een man zijn vader en zijn moeder verlaten en zich aan zijn vrouw hechten; en zij zullen tot één (echad) vlees zijn.
Natuurlijk worden een man en een vrouw niet letterlijk één lichaam van vlees, ze worden één lichaam als gezin, en een gezin is een eenheid. Eensgezind en samenlevend desondanks ze aparte personen blijven en er onderling natuurlijke verschillen en taken zijn. Zo is God ook één, eensgezind en samenlevend, niet per se één persoon maar wel een eenheid. Er is dus maar één God en Hij is een eenheid.
De Vader, de Zoon en de Heilige Geest zijn aparte personen
We kunnen ook uit een overvloed van bijbelverzen opmaken dat de Vader, de Zoon en de Heilige Geest niet dezelfde Persoon zijn. Zo is Jezus niet dezelfde persoon als de Vader. We zien Jezus en de Vader bijvoorbeeld tot elkaar spreken en we zien ook een verschil in autoriteit, ze lijken ook beiden aparte taken te vervullen.
Lucas 22:41–42 (HSV)
41 En Hij verwijderde Zich van hen ongeveer een steenworp afstand, knielde neer en bad: 42 Vader, als U wilt, neem deze drinkbeker van Mij weg; maar laat niet Mijn wil, maar de Uwe geschieden.
Matteüs 3:16–17 (HSV)
16 En nadat Jezus gedoopt was, kwam Hij meteen op uit het water; en zie, de hemelen werden voor Hem geopend, en Hij zag de Geest van God als een duif neerdalen en op Zich komen. 17 En zie, een stem uit de hemelen zei: Dit is Mijn geliefde Zoon, in Wie Ik Mijn welbehagen heb!
Johannes 20:21 (HSV)
21 Jezus dan zei opnieuw tegen hen: Vrede zij u! Zoals de Vader Mij gezonden heeft, zend Ik ook u.
Veel mensen realiseren zich niet dat de Heilige Geest óók een persoon is en dus niet alleen een kracht of iets dergelijks. De Heilige Geest is een Persoon, apart van de Vader en apart van de Zoon, met een Eigen wil en met Eigen gevoelens.
Johannes 14:16 (HSV)
16 En Ik zal de Vader bidden, en Hij zal u een andere Trooster geven, opdat Hij bij u blijft tot in eeuwigheid,
Johannes 15:26 (HSV)
26 Maar wanneer de Trooster is gekomen, Die Ik u zenden zal van de Vader, de Geest van de waarheid, Die van de Vader uitgaat, zal Die over Mij getuigen.
Efeziërs 4:30 (HSV)
30 En bedroef de Heilige Geest van God niet, door Wie u verzegeld bent tot de dag van de verlossing.
1 Korintiërs 12:11 (HSV)
11 Al deze dingen echter werkt één en dezelfde Geest, Die aan ieder afzonderlijk uitdeelt zoals Hij wil.
1 Korintiërs 2:10–13 (HSV)
10 Aan ons echter heeft God het geopenbaard door Zijn Geest. De Geest immers onderzoekt alle dingen, zelfs de diepten van God. 11 Want wie van de mensen kent de dingen van de mens dan de geest van de mens, die in hem is? Zo kent ook niemand de dingen van God dan de Geest van God. 12 En wij hebben niet ontvangen de geest van de wereld, maar de Geest Die uit God is, opdat wij zouden weten de dingen die ons door God genadig geschonken zijn. 13 Van die dingen spreken wij ook, niet met woorden die de menselijke wijsheid ons leert, maar met woorden die de Heilige Geest ons leert, om geestelijke dingen met geestelijke dingen te vergelijken.
De Vader, Zoon en Heilige Geest hebben ook onderscheidende taken en handelen namens de autoriteit van elkander. Jezus handelt namens de wil van de Vader en de Heilige Geest handelt namens de wil van de Vader en de Zoon.
Johannes 16:13–14 (HSV)
13 Maar wanneer Die komt, de Geest van de waarheid, zal Hij u de weg wijzen in heel de waarheid, want Hij zal niet vanuit Zichzelf spreken, maar wat Hij gehoord zal hebben, zal Hij spreken, en de toekomstige dingen zal Hij u verkondigen. 14 Die zal Mij verheerlijken, want Hij zal het uit het Mijne nemen en het u verkondigen.
Johannes 6:38 (HSV)
38 Want Ik ben uit de hemel neergedaald, niet opdat Ik Mijn wil zou doen, maar de wil van Hem Die Mij gezonden heeft.
Dit is maar een greep uit velen verzen waaruit we niets anders kunnen concluderen dan dat de Vader, de Zoon en de Heilige Geest niet dezelfde persoon zijn. Ze zijn afzonderlijke Personen met een Eigen wil maar zijn wel eensgezind en opereren onder een autoriteit.
De Vader, de Zoon en de Heilige Geest zijn allen (eeuwig) God
We weten nu al dat er maar één God is, dat Hij een eenheid is en dat de Vader, Zoon en Heilige Geest aparte personen zijn. Deze laatste uitspraak is het meest belangrijk: de Vader, Zoon en Heilige Geest zijn alledrie God. En dat niet alleen, ze alle drie eeuwig God, niet geschapen dus.
De Vader is God
Over de Vader zal niemand een discussie hebben, voor de volledigheid hieronder toch een aantal verzen:
Johannes 6:27 (HSV)
27 Werk niet om het voedsel dat vergaat, maar om het voedsel dat blijft tot in het eeuwige leven, dat de Zoon des mensen u geven zal; want Hem heeft God de Vader verzegeld.
Romeinen 1:7 (HSV)
7 Aan allen die in Rome zijn, geliefden van God en geroepen heiligen: genade zij u en vrede van God, onze Vader, en van de Heere Jezus Christus.
De Heilige Geest is God
Dat de Heilige Geest een persoon is hebben we al aangetoond. Dat Hij ook God is is voor de meesten ook geen enkele discussie. Voor de duidelijkheid kun je hieronder ook lezen dat de Heilige Geest God is.
Genesis 1:2 (HSV)
2 De aarde nu was woest en leeg, en duisternis lag over de watervloed; en de Geest van God zweefde boven het water.
Handelingen 5:3–4 (HSV)
3 En Petrus zei: Ananias, waarom heeft de satan uw hart vervuld, zodat u gelogen hebt tegen de Heilige Geest en een deel achtergehouden hebt van de opbrengst van het stuk grond? 4 Als het onverkocht gebleven was, bleef het dan niet van u, en toen het verkocht was, bleef de opbrengst dan niet tot uw beschikking? Waarom toch hebt u deze daad in uw hart voorgenomen? U hebt niet tegen mensen gelogen, maar tegen God.
Jezus is God
De meeste controversie zit in de Persoon van Jezus. Is Hij werkelijk God of is Hij maar een mens, een goed persoon, een goede profeet, een god met een kleine "g"? Is Hij geschapen toen Hij geboren was uit Maria of bestond Hij daarvoor ook al in de hemel? Het nieuwe testament laat er geen gras over groeien, Jezus ís de HEERE ("Ik ben") God, hier volgen slechts enkele verzen die de Goddelijkheid van Jezus benoemen.
Johannes 1:1 (HSV)
1 In het begin was het Woord en het Woord was bij God en het Woord was God. ... 14 En het Woord is vlees geworden en heeft onder ons gewoond (en wij hebben Zijn heerlijkheid gezien, een heerlijkheid als van de Eniggeboren van de Vader), vol van genade en waarheid.
Romeinen 9:5 (HSV)
5 Tot hen behoren de vaderen, en uit hen is, wat het vlees betreft, de Christus voortgekomen, Die God is, boven alles, te prijzen tot in eeuwigheid. Amen!
Hebreeën 1:8 (HSV)
8 maar tegen de Zoon zegt Hij: Uw troon, o God, bestaat in alle eeuwigheid. De scepter van Uw koninkrijk is een scepter van het recht.
1 Johannes 5:20 (HSV)
20 Maar wij weten dat de Zoon van God gekomen is en ons het verstand heeft gegeven om de Waarachtige te mogen kennen; en wij zijn in de Waarachtige, namelijk in Zijn Zoon, Jezus Christus. Die is de waarachtige God en het eeuwige leven.
In hetzelfde gedeelte van Johannes 1 kunnen we ook lezen dat Jezus niet geschapen is maar dat door Hem alles ís geschapen!
Johannes 1:3 (HSV)
3 Alle dingen zijn door het Woord gemaakt, en zonder dit Woord is geen ding gemaakt dat gemaakt is.
En dat is niet het enige vers waar Jezus als Schepper wordt geopenbaard:
Kolossenzen 1:16–17 (HSV)
16 Want door Hem (Jezus) zijn alle dingen geschapen die in de hemelen en die op de aarde zijn, die zichtbaar en die onzichtbaar zijn: tronen, heerschappijen, overheden of machten; alle dingen zijn door Hem en voor Hem geschapen. 17 En Hij is vóór alle dingen, en alle dingen bestaan tezamen door Hem.
Johannes 17:5 (HSV)
5 En nu verheerlijk Mij, U Vader, bij Uzelf, met de heerlijkheid die Ik (Jezus) bij U bezat voordat de wereld er was.
Er is echt geen twijfel over mogelijk (ook vanuit de Griekse grondteksten van het Nieuwe Testament) dat Jezus werkelijk God was, één met de Vader en de Heilige Geest - al voordat de hemel en aarde geschapen waren!
De Drie-eenheid
Zoals we hebben kunnen zien is de Bijbel duidelijk. We hebben weliswaar geen definitie van de natuur van God, en dit is ook helemaal niet mogelijk, maar de we hebben wel de volgende waarheden kunnen lezen:
God is één en er is maar één God;
De Vader, de Zoon en de Heilige Geest zijn aparte Personen;
De Vader, de Zoon en de Heilige Geest zijn allen (eeuwig) God.
Om deze waarheden, en de leer die hier uit voortkomt, een naam te geven, is de term Drie-eenheid bedacht. De drie Personen van de Vader, Zoon en Heilige Geest zijn niet dezelfde persoon maar Ze delen wel dezelfde natuur/Wezen/Eenheid die God is. Er is een bekend plaatje die dit ook visueel uitbeeldt:
De Drie-eenheid in het Oude Testament
Velen denken dat de Drie-eenheid een fenomeen is uit het Nieuwe Testament maar dat is niet het geval! Het Oude Testament staat vol van statements dat er maar één God is, HEER (יהוה, "YHVH", "Ik ben") maar velen staan er niet bij stil dat God op tientallen plaatsen zichtbaar is als Geest, als Mens en in Zijn verheerlijkte vorm op de Troon.
Genesis 1:1–2 (HSV)
1 In het begin schiep God de hemel en de aarde.
2 De aarde nu was woest en leeg, en duisternis lag over de watervloed; en de Geest van God zweefde boven het water.
Onder andere Jesaja noemde God de Vader.
Jesaja 63:16 (HSV)
16 Toch bent U onze Vader, want Abraham weet van ons niet en Israël kent ons niet. U, HEERE, bent onze Vader; onze Verlosser van oude tijden af is Uw Naam.
En in de Tuin van Eden wandelde God (als fysiek persoon dus) en sprak Hij rechtstreeks met Adam en Eva. God verscheen ook als Mens voor Abraham, Hij was één van de drie (ogenschijnlijk) mannen die bij Abraham op bezoek kwamen en zelfs mee aten.
Genesis 18:1–2 (HSV)
18 Daarna verscheen de HEERE aan hem bij de eiken van Mamre, toen hij in de ingang van de tent zat en de dag heet werd.
2 Hij sloeg zijn ogen op, en keek, en zie, er stonden drie mannen voor hem. Toen hij hen zag, liep hij hun snel uit de ingang van de tent tegemoet en boog zich ter aarde. 3 En hij zei: Mijn heer, als ik nu genade gevonden heb in uw ogen, ga dan uw dienaar toch niet voorbij.
God is in meerdere visioenen van profeten zichtbaar geworden in Zijn verheerlijkte verschijning op de troon:
Ezechiël 1:26–28 (HSV)
26 En boven het gewelf dat boven hun hoofden was, was iets met het uiterlijk van een saffiersteen, iets wat leek op een troon. En daarboven, op wat op een troon leek, was iets wat leek op een mens. 27 Toen zag ik iets als de schittering van edelmetaal, rondom vanbinnen als het uiterlijk van vuur. Vanaf datgene wat eruitzag als Zijn heupen naar boven, en vanaf datgene wat eruitzag als Zijn heupen naar beneden, zag ik iets als het uiterlijk van vuur met een lichtglans eromheen. 28 Zoals het uiterlijk van de regenboog, die in de wolken verschijnt op de dag van de regen, zo was het uiterlijk van de lichtglans rondom. Het was de verschijning van de gedaante van de heerlijkheid van de HEERE. Toen ik dat zag, wierp ik mij met mijn gezicht ter aarde, en ik hoorde de stem van Iemand Die sprak.
We zien God zelfs in een meervoudsvorm.
Genesis 1:26 (HSV)
26 En God zei: Laten Wij mensen maken naar Ons beeld, naar Onze gelijkenis; en laten zij heersen over de vissen van de zee, over de vogels in de lucht, over het vee, over heel de aarde en over al de kruipende dieren die over de aarde kruipen!
Jesaja 48:16 (HSV)
16 Kom nader tot mij, hoor dit: Ik heb vanaf het begin niet in het verborgene gesproken; vanaf de tijd dat het geschied is, ben ik daar. En nu, de Heere HEERE heeft mij gezonden, en Zijn Geest.
Hoewel Jezus als persoon was verborgen in het Oude Testament kunnen we met de kennis van het Nieuwe Testament wel herleiden dat Jezus misschien wel de meeste verschijningen van God (de HEERE) in het Oude Testament is! We zien dus niet de Vader als HEERE maar de Zoon! Denk maar eens aan het vers wat we al hebben gelezen uit Hebreeën, dat is een quote uit het Oude Testament:
Hebreeën 1:8 (HSV)
8 maar tegen de Zoon zegt Hij: Uw troon, o God, bestaat in alle eeuwigheid. De scepter van Uw koninkrijk is een scepter van het recht.
Psalmen 45:7–8 (HSV)
7 Uw troon, o God, bestaat eeuwig en altijd; de scepter van Uw Koninkrijk is een scepter van rechtvaardigheid. 8 U hebt gerechtigheid lief en haat goddeloosheid; daarom heeft Uw God U gezalfd, o God, met vreugdeolie, boven Uw metgezellen.
We zien in Psalmen 'de Gezalfde' die door God is gezalfd en zelf een troon heeft tot in eeuwigheid én God wordt genoemd door God, de Vader!
De Drie-eenheid in de kerkgeschiedenis
Misschien heb je wel eens het argument gehoord dat de Drie-eenheid een dwaalleer is die pas in 325 Na Chr. is bedacht tijdens de Concilie van Nicea. Dit was een bijeenkomst waar velen kerkvaders onder leiding van de Romeinse Keizer Constantijn I samen kwamen met het doel de grondbeginselen van het Christendom te bediscussiëren en vast te leggen in een besluit omdat er veel vertakkingen ontstonden in het Christendom. Het argument luidt dat de Romeinen het Christendom hebben gebruikt om alle religies hebben samengesmolten tot één staatsreligie en dat de Drie-eenheid hielp om het polytheïsme van de Grieken en Romeinen (meerdere goden) en monotheïsme van het Christendom (één god) te rijmen.
Dit is echter gewoon niet waar. Ongeacht welke motieven Keizer Constantijn I heeft gehad waren het toch echt de kerkvaders die samen tot de Christelijke grondbeginselen zijn gekomen. Deze grondbeginselen waren nodig juist omdat er veel dwaalleren ontstonden die doctrines van de Gemeente zoals de Drie-eenheid aanvielen. Zo ontstond in die tijd het modalisme, een leer uit de tweede eeuw, wat zegt dat er maar één God is die op bepaalde momenten een andere vorm aanneemt. En je hebt ook het unitarisme, een moderne variant van het Arianisme uit de derde eeuw, wat leert dat Jezus en de zelfs de Heilige Geest ondergeschikte scheppingen zijn van de Vader. Het Concilie van Nicea was dus een antwoord op die dwaalleren om bij de basisbeginselen van het Christelijke geloof te blijven zoals deze oorspronkelijk door de apostelen werd verspreid.
Sterker nog, er is ontzettend veel bewijs dat de vroege kerkvaders al lang voor de Concilie van Nicea, namelijk al vanaf de eerste eeuw, de doctrine (leer) van de Drie-eenheid beleden. Ignatius van Antiochië, tweede bisschop van Antiochië, schreef onderweg naar zijn executie als martelaar in Rome rond 110 n. Chr. een serie brieven aan de kerken in Klein Azië. De eenheid van de Vader, Zoon en Heilige Geest komt voor in zijn brief aan Magnesiërs:
Studeer, daarom, om bevestigd te worden in de leer van de Heer en de apostelen, op een dusdanige manier dat alle dingen die je doet voorspoedig zijn in zowel vlees als geest; in geloof en liefde; in de Zoon, en in de Vader, en in de Geest; in het begin en in het einde; met jullie hooggewaardeerde bisschop en de goed doorwrochte geestelijke kroon van jullie herderschap en de diakenen die in harmonie met God zijn. Wees onderworpen aan je bisschop, en aan elkaar, zoals Jezus Christus aan de Vader, volgens het vlees, en de apostelen aan Christus, en aan de Vader, en aan de Geest, zodat er zowel een vleselijke als geestelijke eenheid mag zijn.
- Ignatius van Antiochië, Brief aan de Magnesiërs, hoofdstuk 13
Polycarpus van Smyrna werd in 155 n.Chr. als martelaar ter dood gebracht in Smyrna, waar hij ook bisschop was. Ireneüs zei dat hij een leerling was van de apostel Johannes. In zijn laatste gebed voor zijn martelaarschap "prijst, verheerlijkt en zegent" hij de Vader, Zoon en Heilige Geest:
Want om deze reden, ja en vanwege alle dingen, prijs ik U, zegen ik U, verheerlijk in U, door de eeuwige en hemelse Hogepriester, Jezus Christus, Uw geliefde Zoon, door wie met Hem en de Heilige Geest zowel nu [als altijd] en voor de tijden die nog komen glorie zij. Amen.
- Martelaarschap van Polycarpus, 14:3
Justinus de Martelaar gebruikte talrijke trinitarische formuleringen, maar hij gebruikt het woord "Drie-eenheid" nergens. Sommigen zijn van mening dat Justinus een unitariër was, vooral door zijn beschrijving van God als hoogste, Christus in de tweede plaats en de Geest in de derde:
We zullen bewijzen dat we hem in redelijkheid aanbidden; want we hebben geleerd dat hij de Zoon is van de ware God zelf, dat hij de tweede plaats inneemt, en de Geest van profetie de derde plaats. Want zij die ons van waanzin beschuldigen, door te zeggen dat we een gekruisigde man aanbidden die op de tweede plaats komt na de onveranderlijke en eeuwige God, de Schepper van alle dingen; maar zij zijn onwetend van het mysterie dat hier in verborgen is.
Bron: Wikipedia
Barnabas (80-150 N.Chr.) schreef in zijn epistel dat God tegen Zijn Zoon sprak toen Hij in het meervoud sprak toen Hij zei om de mens te maken naar Ons evenbeeld. De grondtekst spreekt inderdaad in meervoud maar los van of deze interpretatie waar is of niet geeft het wel aan dat Barnabas geloofde in dat Jezus mede-God en Schepper is en toch apart van de Vader.
... Hij [Jezus] als Heer van de wereld, tegen wie God sprak bij de schepping van de wereld: “En God zei: Laten Wij mensen maken naar Ons beeld, naar Onze gelijkenis;” ...
Roberts, A., Donaldson, J., & Coxe, A. C., red. (1885). The Epistle of Barnabas. In The Apostolic Fathers with Justin Martyr and Irenaeus (Vol. 1, p. 139). Christian Literature Company.
Ook Ireneüs van Lyon (182-188 N.Chr.) had dezelfde mening als Barnabas toen hij schreef dat deze meervoudsvorm nooit over engelen kan gaan omdat zij niet het Evenbeeld van God zijn. Dit is namelijk de meest gangbare uitleg van unitaristen (mensen die niet in de Drie-eenheid geloven). Ireneüs gaat zelfs verder dan Barnabas door te zeggen dat de Zoon en de Geest altijd al in eeuwigheid met God samen waren.
Het waren dus geen engelen die ons hebben gemaakt, noch die ons hebben gevormd, noch hadden engelen de macht om een beeld van God te maken, noch iemand anders, behalve het Woord van de Heer, noch enige macht die ver verwijderd is van de Vader van alle dingen. . Want God had deze [wezens] niet nodig om te volbrengen wat Hij Zelf van tevoren met Zichzelf had besloten, alsof Hij Zijn eigen handen niet bezat. Want bij Hem waren altijd het Woord en de Wijsheid aanwezig, de Zoon en de Geest, door wie en door wie Hij, vrij en spontaan, alle dingen gemaakt heeft, tot wie Hij ook spreekt, zeggende: “Laat Ons mensen maken naar Ons beeld en onze gelijkenis ;”
Irenaeus of Lyons. (1885). Irenæus against Heresies. In A. Roberts, J. Donaldson, & A. C. Coxe (Red.), The Apostolic Fathers with Justin Martyr and Irenaeus (Vol. 1, pp. 487–488). Christian Literature Company.
De derde vroege kerkvader, Tertullianus (c.a. 213 N.Chr.) schreef ook uitvoerig over de Drie-eenheid in zijn werken die vooral bedoeld waren om dwaalleren tegen te gaan.
Neen, het was omdat Hij zijn Zoon al dicht bij zich had, als een tweede Persoon, Zijn eigen Woord, en ook een derde Persoon, de Geest in het Woord, dat Hij met opzet de meervoudszin "Laat Ons maken" aannam; en "naar Ons beeld"; en, "wordt als een van Ons."
Tertullian. (1885). Against Praxeas. In A. Roberts, J. Donaldson, & A. C. Coxe (Red.), & P. Holmes (Vert.), Latin Christianity: Its Founder, Tertullian (Vol. 3, p. 606). Christian Literature Company.
Voeg daarbij Origenes, Novatianus en Athanasius van Alexandrië toe en dan heb je veel van de vroege kerkvaderen die hebben geschreven dat zij geloofden in de Drie-eenheid, hoewel ze deze term niet letterlijk hebben gebruikt. De geloofsbelijdenis van Nicea - die als antwoord op dwaalleringen was opgesteld - bevat dan ook de doctrine an de Drie-eenheid. Niet als definitie, maar als opeenstapeling van waarheden over de natuur van God zoals we deze in de Bijbel kunnen lezen:
Ik geloof in één God, de almachtige Vader, Schepper van de hemel en de aarde, van alle zichtbare en onzichtbare dingen. En in één Here Jezus Christus, de eniggeboren Zoon van God, geboren uit de Vader voor alle eeuwen, God uit God, Licht uit Licht, waarachtig God uit waarachtig God; geboren, niet gemaakt, van hetzelfde Wezen met de Vader; door Wie alle dingen gemaakt zijn. ... En in de Heilige Geest, die Here is en levend maakt, die van de Vader en de Zoon uitgaat, die samen met de Vader en de Zoon aanbeden en verheerlijkt wordt, die gesproken heeft door de profeten.
Een deel van de geloofsbelijdenis van Nicea
Conclusie
Het is in onze natuurlijke wereld niet mogelijke een wetenschappelijke definitie te geven van de natuur van God, die buiten onze natuur is. Hij is niet materieel, Hij is niet onderhevig aan onze natuurwetten en logica en Hij is ook niet beperkt tot onze tijd. Wel kunnen we vanuit de Bijbel glimpen van de natuur van God vinden omdat Hij zich door de geschriften aan ons openbaart. Zo lezen we dat de Vader, Zoon en Heilige Geest aparte personen zijn die tot elkaar spreken en elkaars wil uitvoeren. We lezen ook dat de drie Personen één en dezelfde God zijn en eeuwig hebben bestaan, Ze zijn een eenheid, eensgezind. Een poging om de natuur van God te bevatten is het concept van de Drie-eenheid: Er is maar één God (Wezen) en Hij bestaat uit drie Personen. De Vader is niet de Zoon, de Zoon is niet de Heilige Geest en de Heilige Geest is niet de Vader, toch zijn Ze alle drie hetzelfde Wezen, God.
Veel geschriften van vroege kerkvaderen beschrijven dezelfde waarheden die de doctrine van de Drie-eenheid omschrijft. In de loop van de eeuwen na Christus ontstonden er echter vele dwaalleren en werd er als antwoord daarop onder aanvoering van Keizer Constantijn I van Rome in Nicea (325 Na Chr.) een soort kerkraad gehouden waar vele kerkvaderen bijeengeroepen waren. Zij hebben samen een aantal besluiten gemaakt en vastgelegd met betrekking tot de kernbeginselen van het Christelijke geloof, waaronder de Drie-eenheid. De geloofsbelijdenis van Nicea benoemt deze kenmerken van God ook zonder de term Drie-eenheid expliciet te benoemen.
De Drie-eenheid is een fundamentele doctrine bekrachtigd door de Bijbel, de kerkvaderen en vroege Christenen en het overgrote deel van de Christenen vandaag de dag. Iedere andere leer doet ook af aan de liefde van God voor ons en daarmee de grootsheid en de goedheid van de redding die God ons brengt: het Evangelie. Dat God zó veel van ons houdt, dat Hij Zelf, als Hoogste Wezen, Mens is geworden en Zijn Eigen leven geeft voor ons, de laagste van de laagste zondaars, die het niet verdienen, is werkelijk een machtig mooi Evangelie, het grootste werk van genade en liefde die er te bedenken valt! Zo een grote, genadige en liefdevolle God hebben wij.
Filippenzen 2:5–11 (HSV)
5 Laat daarom die gezindheid in u zijn die ook in Christus Jezus was, 6 Die, terwijl Hij in de gestalte van God was, het niet als roof beschouwd heeft aan God gelijk te zijn, 7 maar Zichzelf ontledigd heeft door de gestalte van een slaaf aan te nemen en aan de mensen gelijk te worden. 8 En in gedaante als een mens bevonden, heeft Hij Zichzelf vernederd en is gehoorzaam geworden, tot de dood, ja, tot de kruisdood. 9 Daarom heeft God Hem ook bovenmate verhoogd en heeft Hem een Naam geschonken boven alle naam, 10 opdat in de Naam van Jezus zich zou buigen elke knie van hen die in de hemel, en die op de aarde, en die onder de aarde zijn, 11 en elke tong zou belijden dat Jezus Christus de Heere is, tot heerlijkheid van God de Vader.